Wotum zaufania i absolutorium za 2024 rok

Podczas sesji Rady Miejskiej Bielska-Białej odbywającej się 11 czerwca prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski otrzymał wotum zaufania i absolutorium za 2024 rok.  

 

RAPORT O STANIE MIASTA BIELSKA-BIAŁEJ ZA ROK 2024

 

Podczas sesji 11 czerwca prezydent Jarosław Klimaszewski przedstawił radnym Raport o stanie miasta Bielska-Białej za rok 2024. W zwięzłej prezentacji ukazał najważniejsze działania, dokonania i inwestycje podjęte w mieście w ubiegłym roku oraz ważne wydarzenia, jakie w tym czasie miały w nim miejsce. 

Dyskusja nad jego zapisami i metodologią sporządzenia trwała prawie cztery godziny; w jej trakcie prezydent cierpliwie odpowiadał na wszelkie pytania i wątpliwości radnych. Zapowiedział także, że jest otwarty na propozycje radnych dotyczące uzupełnienia metodologii. Propozycje te należy zgłosić w komisjach RM, aby uwzględnić je podczas przygotowywania raportu na rok przyszły. 

Po dyskusji 16 radnych głosowało za udzieleniem prezydentowi wotum zaufania Jarosławowi Klimaszewskiemu, a 9 radnych było przeciwko.

Ogólna informacja o zawartości raportu znajduje się w jego wstępie: 
(…) W 2024 roku zakończyliśmy realizację inwestycji infrastrukturalnych poprawiających jakość dróg, komunikacji miejskiej oraz przestrzeni publicznych. Szczególną uwagę poświęciliśmy również ochronie środowiska i transformacji energetycznej, podejmując kroki w kierunku neutralności klimatycznej i rozwijając programy wsparcia dla ekologicznych rozwiązań, które podnoszą komfort naszego życia. 
Miniony rok był również okresem kontynuacji intensywnych przygotowań do czekających nas wyzwań związanych z realizacją kluczowych inwestycji dotyczących w szczególności budowy nowoczesnego centrum przesiadkowego oraz Północnej Śródmiejskiej Obwodnicy Bielska-Białej. Działania te mają na celu poprawę jakości komunikacji w mieście oraz zwiększenie jego dostępności dla podróżnych i turystów. 
Obok rozwoju infrastruktury nie zapominamy o kulturze. Otrzymany tytuł Polskiej Stolicy Kultury 2026 mobilizuje nas do wzmożenia działań w tym obszarze. W tym celu nadal inwestujemy w instytucje kulturalne, wspieramy twórców i realizujemy projekty, które uczynią Bielsko-Białą polskim centrum wydarzeń artystycznych i społecznych. 

- Dziękuję wszystkim, którzy angażują się w rozwój Bielska-Białej – mieszkańcom, instytucjom, organizacjom i przedsiębiorcom. Wspólnie budujemy bowiem miasto, z którego możemy być dumni – mówił prezydent Jarosław Klimaszewski. 

Oto garść informacji z raportu.
Demografia
W raporcie można przeczytać m.in., że w rok 2024 Bielsko-Biała wchodziło z liczbą mieszkańców wynoszącą 165.766 osób, z tego 53 procent stanowiły kobiety, a 47 procent mężczyźni. Co ciekawe, od kilku lat w mieście rodzi się więcej chłopców niż dziewczynek, a grupach wiekowych od zera do 44 lat dominuje płeć męska. Dopiero wśród osób powyżej 45. roku życia jest coraz więcej kobiet. Jeśli chodzi o zmniejszanie się liczby mieszkańców, to wśród miast na prawach powiatu województwa śląskiego w Bielsku-Białej odnotowano drugi (-2,87 proc.) najniższy procentowy ubytek mieszkańców w stosunku do 2019 r.

Gospodarka
Pod koniec 2024 r. w Bielsku-Białej zarejestrowanych było 29.661 podmiotów gospodarki narodowej. Zdecydowaną większość, 28.585 ogólnej liczby podmiotów, skupiał sektor prywatny. Sytuacja na rynku pracy była stabilna, bezrobocie niewielkie – od 1,9 proc. do 2,1 proc. 

Finanse
Plan dochodów budżetu Bielska-Białej w 2024 roku został zrealizowany na dobrym poziomie. Uzyskano dochody w wysokości 1.848,6 mln zł, tj. 99,70 proc. planu po zmianach, w tym dochody bieżące w wysokości 1.769,4 mln zł i dochody majątkowe w wysokości 79,2 mln zł. Udziały we wpływach z PIT są wyższe o 144,9 mln zł w porównaniu do roku poprzedniego. 
Co do wydatków, budżet miasta został wykonany na podobnym, co w 2023 roku, wysokim poziomie 95,7 proc. Odnotowano nominalny wzrost wykonanych wydatków ogółem o prawie 209,3 mln zł. Było to spowodowane wzrostem poziomu wydatków bieżących w oświacie o kwotę 178 mln zł.

Trudno w kilkunastu zdaniach opisać całą zawartość Raportu…, liczącego grubo ponad 300 stron. Dlatego poniżej zamieszczamy link do całego dokumentu, aby każdy zainteresowany mógł zapoznać się z informacjami, które go najbardziej interesują: 
https://bip.um.bielsko.pl/a,93292,spr-nr-17-raport-o-stanie-miasta-bielska-bialej-za-rok-2024-wraz-z-zalacznikami.html.

Raport i dodatki zamieszczamy również w załącznikach pod tekstem.

Raport został opracowany przez wydziały Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej, miejskie jednostki organizacyjne, spółki prawa handlowego z kapitałowym udziałem miasta, związki i stowarzyszenia z udziałem miasta oraz uczelnie wyższe z Bielska-Białej. Redakcja: Wydział Strategii i Rozwoju Gospodarczego UM. 
Załączniki do głównego dokumentu to raport z monitoringu Strategii Rozwoju Bielska-Białej do 2030 roku za 2024 rok oraz sprawozdanie z realizacji uchwał RM podlegających wykonaniu w roku 2024. 

 

ABSOLUTORIUM

Najważniejszą decyzją podjętą podczas sesji Rady Miejskiej Bielska-Białej 11 czerwca było udzielenie prezydentowi Jarosławowi Klimaszewskiemu absolutorium za 2024 rok. Dużo spokojniejsza dyskusja, będąca właściwie zaprezentowaniem stanowisk poszczególnych klubów radnych, towarzyszyła przedstawieniu raportu finansowego miasta za rok 2024 oraz informacji o stanie mienia komunalnego w ubiegłym roku.
Radni udzieli prezydentowi miasta Jarosławowi Klimaszewskiemu absolutorium. Za głosowało 16 samorządowców - byli to radni Klubu Radnych Jarosława Klimaszewskiego i  Klubu Radnych Platformy Obywatelskiej RP. Natomiast 9 radnych Klubu Radnych Prawa i Sprawiedliwości głosowało przeciwko. 

Dokumentem kluczowym i podstawą do dyskusji nad absolutorium było przedstawione przez prezydenta Jarosława Klimaszewskiego Sprawozdanie finansowe miasta Bielsko-Biała za rok 2024. 

Zanim jednak radni go wysłuchali, przewodnicząca Rady Miejskiej Dorota Piegzik-Izydorczyk przedstawiła cały proces opiniowania Sprawozdania finansowego miasta Bielsko-Biała za rok 2024 przez komisje RM oraz opinie, jakie uzyskało - wszystkie były pozytywne. Warto przypomnieć, że sprawozdanie zostało pozytywnie ocenione przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Katowicach.

Z uwagi na istotność dokumentu, przedstawiamy go w całości.
(…) Miniony rok był pierwszym od lat rokiem budżetowym, w którym wiedzieliśmy, czego można się spodziewać, realizując ustawowe zmiany, zarówno w oświacie, jak i pomocy społecznej. Niewątpliwie wysoki poziom stóp procentowych, występująca inflacja, zapewnienie wzrostu wynagrodzeń we wszystkich jednostkach miasta – te czynniki powodowały, że budżet trzeba było wykonywać bardzo ostrożnie, ponieważ, jak wszystkie samorządy, wciąż odczuwamy skutki negatywnych zmian w przepisach podatkowych wprowadzonych w latach 2019-2023. 

Dochody budżetu zostały zrealizowane w wysokości 1.849 mln zł, natomiast wydatki ukształtowały się na poziomie 1.884 mln zł. Rok budżetowy zamknęliśmy deficytem w wysokości 35 mln zł, znacznie niższym zarówno w stosunku do pierwotnie planowanego na rok 2024, jak również zrealizowanego za rok 2023. Dzięki prowadzeniu racjonalnej gospodarki finansowej, udało się nam wygospodarować wysoką nadwyżkę operacyjną na poziomie 101,5 mln zł. Trzeba jednak w tym miejscu podkreślić, że na niski deficyt i wysoką nadwyżkę operacyjną istotny wpływ miały również wyższe niż w ostatnich latach wpływy z tytułu udziału w podatku PIT, a także przekazane w grudniu ubiegłego roku dodatkowe środki z Ministerstwa Finansów w wysokości 44 mln zł.
Dochody ogółem zostały zrealizowane w kwocie 1.849 mln zł, tj. 99,7 proc. planu. Dochody własne miasta stanowiły 55 proc. ogólnych wpływów do budżetu. Zdecydowana większość dochodów własnych została wykonana zgodnie z planem, a w wielu przypadkach uzyskano ponadplanowe wpływy. Najwyższe wpływy do budżetu stanowiły udziały w PIT i CIT (499 mln zł), które w porównaniu do 2023 roku wzrosły o 46 proc. (…)  tak znaczny wzrost udziałów w podatkach możliwy był dzięki dodatkowym dochodom przekazanym samorządom w grudniu ubiegłego roku. Kolejnym istotnym i stabilnym filarem stanowiącym fundament dochodów własnych są podatki i opłaty lokalne. Aby utrzymać dochody na odpowiednim poziomie w 2024 roku zostały podniesione stawki podatku od nieruchomości do maksymalnego poziomu. Wpływy z tego podatku wzrosły o prawie 26 mln zł w porównaniu do 2023 r. Bezpieczeństwo realizacji podatków lokalnych jest w obecnym czasie gwarantem stabilnego funkcjonowania miasta, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu inwestycji.

Dochody z tytułu subwencji ogólnej oraz dotacji i środków przeznaczonych na cele bieżące i inwestycyjne otrzymaliśmy na łączną kwotę 836 mln zł, co stanowi 45 proc. dochodów ogółem. W ramach tej grupy dochodów, najwyższe wpływy uzyskano z tytułu subwencji oświatowej (528 mln zł) oraz środków z budżetu Unii Europejskiej (22,5 mln zł). W 2024 roku samorządy po raz pierwszy otrzymały subwencję rozwojową, która została utworzona w celu pokrycia ubytków, jakie powstały w dochodach jednostek samorządu terytorialnego w wyniku zmian wprowadzonych w Polskim Ładzie. Miasto Bielsko-Biało otrzymało z tego tytułu środki w kwocie 15,6 mln zł.

Wydatki budżetu zostały wykonane w wysokości 1.884 mln zł, tj. 96 proc. planu. W strukturze wydatków tradycyjnie najwyższy udział stanowiła oświata i edukacyjna opieka wychowawcza (44 proc.), pomoc społeczna i rodzina (10 proc.), transport i łączność (12 proc.) oraz gospodarka komunalna i ochrona środowiska (8 proc.). 

Wydatki bieżące wyniosły 1.668 mln zł i zostały wykonane w 97 proc. planu. Taki poziom wydatków  jest wynikiem racjonalnego wydatkowania środków w różnych dziedzinach. Związany jest także z realizacją projektów unijnych oraz ze specyfiką realizacji umów wieloletnich. 

Nominalnie wydatki bieżące wzrosły o prawie 338 mln zł w odniesieniu do zrealizowanych w roku 2023. 
Główne elementy struktury wydatków bieżących wzrosły w następujący sposób:
• wynagrodzenia wraz ze składkami wzrosły o 26 proc. (z 560 mln zł do 707 mln zł),
• wydatki statutowe miasta, czyli to podstawowe utrzymanie wzrosło o 22 proc. (z 405 mln zł do 495 mln zł),
• dotacje udzielane podmiotom zewnętrznym na realizację zadań własnych miasta wzrosły o 35 proc. (z 254 mln zł do 342 mln zł),
• świadczenia wspomagające na rzecz osób fizycznych wzrosły o 13 proc. (z 85 mln zł do 96 mln zł).

Najwyższy wzrost, bo aż o kwotę 178 mln zł, odnotowaliśmy w oświacie, co spowodowane było wzrostem kosztów dotacji udzielanych publicznym i niepublicznym szkołom i placówkom. Ponadto wzrosły wydatki związane z finasowaniem zadań wspomagających uczniów w opanowaniu i utrwalaniu wiadomości; wzrosła liczba uczniów o potrzebach kształcenia specjalnego oraz wzrosły wynagrodzenia w związku z podwyżkami płac dla nauczycieli (o 30 proc.) i administracji, co spowodowało wzrost naliczenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Zaistniała również konieczność otwarcia dodatkowych oddziałów w liceach i technikach. W celu prawidłowej realizacji zadań oświatowych, w roku ubiegłym miasto dopłaciło do oświaty ze środków własnych kwotę 211 mln zł. 
Kolejny wzrost wydatków w stosunku do 2023 roku odnotowaliśmy w zakresie szeroko rozumianej pomocy społecznej. Wydatkowaliśmy o ponad 32 mln zł więcej, co wynika m.in. ze wzrostu kosztów utrzymania mieszkańców miasta Bielska-Białej przebywających w domach pomocy społecznej na terenie innych powiatów, wzrostu kosztów wypłat dodatków mieszkaniowych, świadczeń oraz kosztów dotyczących utrzymania rodzin zastępczych. Ponadto realizowano nowe zadania, m.in: wypłata bonu energetycznego, wypłata dodatków motywacyjnych dla pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka oraz pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Wzrost wydatków bieżących w stosunku do 2023 roku odnotowaliśmy również:
• w dziale 600 Transport i łączność - wynika on ze wzrostu kosztów zapewnienia transportu publicznego i utrzymania infrastruktury drogowej,
• w dziale 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – tu wzrost był związany ze wzrostem wydatków na gospodarowanie odpadami komunalnymi, 
• w dziale 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego - wzrost wynika z działań związanych z aplikowaniem Bielska-Białej o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2029 roku.
Wydatki majątkowe zostały wykonane w wysokości 216 mln zł, tj. 84 proc. planu. Niepełne wykonanie zadań inwestycyjnych wynika przede wszystkim z uwarunkowań formalno-prawnych oraz harmonogramów prac, dlatego część robót została przesunięta w realizacji na kolejne lata. W ubiegłym roku zakończyliśmy realizację różnych inwestycji, które wierzę, że będą dobrze służyły naszym mieszkańcom. Jak co roku, duży wysiłek włożyliśmy w ochronę środowiska i transformację energetyczną, podejmując kroki w kierunku neutralności klimatycznej i rozwijając programy wsparcia dla ekologicznych rozwiązań, które podnoszą komfort naszego życia. Miniony rok był również okresem kontynuacji intensywnych przygotowań do czekających nas wyzwań związanych z realizacją kluczowych inwestycji. Budowa nowoczesnego centrum przesiadkowego oraz Północnej Śródmiejskiej Obwodnicy Bielska-Białej ma na celu poprawę jakości komunikacji w mieście oraz zwiększenie jego dostępności dla podróżnych i turystów.
Jak mowa o inwestycjach, to trzeba też wspomnieć o możliwościach naszego miasta. W tym miejscu posłużę się indywidualnym wskaźnikiem zadłużenia określonym w art. 243 ustawy o finansach publicznych, który wynosił 12,00 proc., natomiast wykonany został na poziomie 2,34 proc., co oznacza, że jest na poziomie 19,5 proc. dopuszczalnego wskaźnika. Tak więc indywidualny wskaźnik zadłużenia, pomimo niesprzyjającej finansom samorządów sytuacji makroekonomicznej, jest nadal na bardzo bezpiecznym poziomie. W 2024 r. zostały podjęte działania w kierunku ograniczenia zadłużenia, poprzez wcześniejszą spłatę kredytów na łączną kwotę 29 mln zł. Ostatecznie zadłużenie miasta na koniec 2024 r. zamknęło się kwotą 552 mln zł. Należy nadmienić, że w roku bieżącym dokonaliśmy już kolejnej wcześniejszej spłaty kredytu na kwotę 35 mln zł.

Ubiegłoroczne wykonanie budżetu oraz ustawowe wskaźniki zadłużenia jednoznacznie wskazują, że sytuacja finansowa naszego Miasta pozostaje w dalszym ciągu stabilna, co ma pozytywny wpływ na jego wiarygodność kredytową. Istotne jest bowiem, aby w dalszym ciągu Bielsko-Biała miało dobrą kondycję finansową, gdyż nadal realizujemy wiele bardzo istotnych dla rozwoju naszego miasta inwestycji, pozyskujemy środki zewnętrzne, które wymagają znacznego zaangażowania środków własnych z budżetu. 

Warto również wspomnieć, że miasto Bielsko-Biała zajmuje z roku na rok bardzo wysokie miejsca w rankingach. W 2024 roku zajęliśmy 2. miejsce w Rankingu Gmin Województwa Śląskiego w kategorii miast na prawach powiatu, przygotowanym przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej, oraz 8. miejsce w rankingu Najbogatsze samorządy w 2023 roku w kategorii miast na prawach powiatu, przygotowanym przez czasopismo Wspólnota. Natomiast otrzymany w ubiegłym roku tytuł Polskiej Stolicy Kultury 2026 mobilizuje nas do wzmożenia działań w tym obszarze. W tym celu nadal inwestujemy w instytucje kulturalne, wspieramy twórców i realizujemy projekty, które uczynią Bielsko-Białą polskim centrum wydarzeń artystycznych i społecznych. 

 

Tyle sprawozdanie. Po jego przedstawieniu swoje oceny zaprezentowały poszczególne komisje Rady Miejskiej.

W imieniu Komisji Rewizyjnej RM przewodniczący Krzysztof Jazowy oraz w imieniu Komisji Budżetu, Strategii i Rozwoju Gospodarczego RM przewodniczący Roman Matyja ocenili sprawozdanie pozytywnie. 
Podobnie pozytywne oceny wydali przewodniczący klubów radnych - Krzysztof Jazowy z Klubu Platformy Obywatelskiej i Katarzyna Balicka z Klubu Radnych Jarosława Klimaszewskiego.

Odmienne stanowisko zajął Klub Radnych Prawa i Sprawiedliwości, którego stanowisko krytyczne przedstawił przewodniczący Konrad Łoś. 

Ostatecznie podczas głosowania 16 radnych głosowało za przyjęciem sprawozdania, a 9 przeciw. Tym samym prezydent Jarosław Klimaszewski otrzymał absolutorium za 2024. 

- To jedna z ważniejszych albo najważniejsza sesja w roku. Dziękuję wam, bo jest to satysfakcja, ale również motywacja do dalszej pracy – mówił, dziękując za poparcie, prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski. 

JacK